مجموعه نیکولا کوچولو

بدست • 19 مارس 2011 • دسته: ادبیات داستانی کودک٬ نقد و بررسی:

بعضی کتاب ها مثل رگبار می مانند یا مثل موج. مدتی خیلی داغند و پرفروش و بعد به راحتی فراموش می شوند. بد نیستند اما در همین حد مهمند. بعضی کتاب ها نه خیلی آهسته اما پیوسته پیش می روند. اگر کتابی بیش از از پنجاه سال در جایگاهی مهم ( و نه الزاماً جایگاه اول) بوده مستقل از اینکه کتاب خوبی است یا نه، کتاب مهمی است و ارزش خواندن دارد.

سری کتاب های نیکولا کوچولو، نوشته رنه گوسینی و با تصاویر مهم ژان-ژاک سمپه ارزش بررسی دارند و منتقدین زیادی هم در این نیم قرن حضورشان گفته اند که کتاب های خوبی هستند.

نیکولا کوچولو مجموعه بیش از ده کتاب است با شخصیت های ثابت که از زبان نیکولا کودک بازیگوش روایت می شود. هر کتاب در ترجمه فارسی حدود صد و پنجاه صفحه است و حدود پانزده داستان دارد. تصاوی ریا بهتر بگوییم  کارتون های کتاب سمپه است که به سبک شخصیت های سمپه اجرا شده اند و در دنیای کارتون مشهورند.

این سری کتاب ها اولین بار در سال ۱۹۵۹ میلادی  منتشر شدند و در این مدت به هیچ وجه از بازار کتاب کودک خارج نشده اند گرچه مثل کتاب هایی چون هری پاتر پر سر و صدا هم نبوده اند. چند سال پیش و بعد از مرگ گوسینی دخترش دست نوشته هایی از داستان های منتشر نشده دیگری را پیدا کرد و با تصویرگری سامپه کتاب های جدیدی از این سری منتشر شد.

شخصیت های کتاب تیپ های آشنا هستند حتی برای ما بعد از پنجاه سال و با این فاصله جغرافیایی. شخصیت اصلی و راوی کتاب ها نیکولا است. شیطان است. برادر و خواهر ندارد. پدرش کارمند است و مادرش خانه دار. کلوتر شاگرد آخر کلاس است که « هر بار درس جواب می دهد زنگ تفریح ندارد». آنیان شاگرد اول کلاس است که عینک می زند و «نمی شود با مشت کوبید توی دماغش» و عزیز کرده خانم معلم است و همیشه او را می فرستند تا نقشه ها را از دفتر بیاورد. آلسست چاق است و همیشه در حال خوردن است. آلسست بهترین دوست نیکلاست. اود قوی است و دوست دارد با مشت بکوبد توی دماغ بچه ها. ژوفرا پدرش پولدار است و هر چه بخواهد برایش می خرد. روفوس پسر یک پلیس است و یک سوت دارد.

مدرسه هم آشناست. خانم معلم «تقریباً به خوشگلی مامان است» و بالاخره یک معلم است «خانم معلم خم شد و توی کشوی میزش دنبال چیزی گشت؛ ولی ما او را خوب می شناسیم. و می دانیم که وقتی این کار را می کند می خواهد جلوی خنده اش را بگیرد» بچه ها باید جلوی بازرس جدید آرام بشوند چون «بازرس قبلی به شما عادت کرده بود» و بازرس جدید بعد از گذراندن یک ساعت در کلاس می فهمد «که معلم ها شغل مقدسی دارند».

دوبون ناظم مدرسه به بچه ها می گوید که در چشمش نگاه کنند  و بچه ها اسمش را گذاشته اند «بویون» یعنی آبگوشت چون در آبگوشت هم حباب هایی مثل چشم درست می شود. (در نسخه انگلیسی اسمش سیب زمینی است چون روی سیب زمینی هم چشم دارد) و اسم بویون گاهی از زبان مدیر هم می پرد.

پدر و مادرها هم عجیب نیستند. در تعطیلات پدری به مادری می گوید: «این فکر او نبوده و این که آخرین باری که او توانسته است در زندگیش تصمیمی بگیرد وقت ازدواجش بوده است» و بعد از هر دعوا مادر نیکولا کوچولو به پدرش می گوید « که باید به حرف مادرش گوش می کرده» و مادربزرگ نیکولا کوچولو چاق است و مهربان و به توصیه های تربیتی برای خرید اسباب بازی و توصیه های بهداشتی برای غذا دادن به بچه کاری ندارد.

پایان داستان ها غافلگیر کننده است. وقتی پسری انگلیسی به مدرسه می آید تا فرانسوی یاد بگیرد بچه ها فحش فرانسوی یادش میدهند و «پدر و مادر جرج به این نتیجه رسیدند که او هر چه را که باید از زبان فرانسوی یاد گرفته. چون دیگر او را به مدرسه ما نفرستادند».

اگر کودکید خواندن مجموعه را از دست ندهید، بخشی از خاطرات خوبتان خواهد شد. ار کودک دارید، بهانه خوبی است هم کودکتان لذت می برد هم خودتان. اگر کودک ندارید هم خجالت نکشید. اولین خوانندگان کتاب امروز مادربزرگ و پدربزرگند و هنوز از خواندن کتاب لذت می برند. «نیکولا کوچولو کتابی است برای کودکان هفت ساله و هفتاد و هفت ساله». البته خوانندگان بالای هفتاد و هفت سال هم مشکلی نخواهند داشت.

با تشکر از آقای اسماعیل حصاری

تعضی کتاب اّ هثل رگثار هی ها ذًٌ یا هثل ه جَ. هذتی خیلی داغ ذٌ پزفز شٍ تعذ ت راحتی فزاه شَ هی ض ذًَ.
تذ یًست ذٌ اها در وّیی حذ ه وْ ذٌ. تعضی کتاب اّ خیلی آ سّت اها پی سَت پیص هی ر ذًٍ. اگز کتاتی تیص اس
پ جٌا سال در جایگا یّ ه نْ ) الشاها جایگا ا لٍ( ت دَ هستقل اس ای کٌ کتاب خ تَی است یا ،ًِ کتاب ه عْوی
است ارسش خ اَ ذًى دارد.
سزی کتاب اّی” یًک لَا ک چَ لَ “َ ضًَت ر گ سَی یٌ تا تصا یٍز ه نْ صاى صاک سوپ ارسش تزرسی دار ذً –
ه تٌقذیی سیادی نّ در ایی یًن قزى حض رَضاى گفت ا ذً ک کتاب اّی خ تَی سّت ذٌ.
یًک لَا ک چَ لَ هجو عَ تیص اس د کتاب است تا ضخصیت اّی ثاتت ک اس ستاى یًک لَا ک دَک تاسیگ شَ
ر اٍیت هی ض دَ. زّ کتاب در تزجو فارسی حذ دٍ صذ پ جٌا صفح است حذ دٍ پا شًد داستاى دارد. تصا یٍز یا
ت تْز تگ یَین کارت ىَ اّی کتاب کار سوپ است ک ت سثک ضخصیت اّی سوپ اجزا ضذ ا ذً در د یًای کارت ىَ
هط رَْ ذً.
ایی سزی کتاب اّ ا لٍیی تار در سال ۹۵۳۱ هیلادی ه تٌطز ضذ ذً در ایی هذت ت یّچ جٍ اس تاسار کتاب
ک دَک خارج طًذ ا ذً گزچ هثل کتاب اّیی چ ىَ زّی پاتز پز سز صٍذا نّ ثً دَ ا ذً. چ ذٌ سال پیص تعذ اس
هزگ گ سَی یٌ دختزش دست ضٌَت اّیی اس داستاى اّی ه تٌطز طًذ دیگزی را پیذاکزد تا تص یَزگزی سوپ کتاب اّی جذیذی اس ایی سزی ه تٌطزضذ.
ضخصیت اّی کتاب تیپ اّی آض اٌ سّت ذٌ حتی تزای ها تعذ اس پ جٌا سال تا ایی فاصل جغزافیایی.
ضخصیت اصلی را یٍ کتاب اّ یًک لَا است. ضیطاى است. تزادر خ اَ زّ ذًارد. پذرش کاره ذٌ است هادرش
خا دار. کل تَز ضاگزد آخز کلاس است ک ” زّتار درس ج اَب هی د ذّ سگً تفزیح ذًارد.” آ یًاى ضاگزد ا لٍ
کلاس است ک عی کٌ هی س ذً ” وًی ض دَ تا هطت ک تَیذ ت یَ دهاغص” عشیشکزد خا نً هعلن است وّیط ا را هی فزست ذٌ تا قًط اّ را اس دفتز تیا رٍد. آلسست چاق است وّیط درحال خ رَدى است. آلسست ت تْزیی
د سٍت یًکلاست. ا دٍ ق یَ است د سٍت دارد تا هطت تک تَذ ت یَ دهاغ تچ اّ. ص فٍزا پذرش پ لَذار است زّچ تخ اَ ذّ تزایص هی خزد. ر فٍ سَ پسز یک پلیس است یک س تَ دارد.
هذرس نّ آض اٌست. خا نً هعلن “تقزیثا ت خ ضَگلی هاهاى است.” تالاخز یک هعلن است “خا نً هعلن خن ضذ
ت یَ کط یَ هیشش د ثًال چیشی گطت؛ لٍی ها ا را خ بَ هی ض اٌسین، هی دا یًن ک قٍتی ایی کار را هی ک ذٌ
هی خ اَ ذّ جل یَ خ ذٌ اش را تگیزد” تچ اّ تایذ جل یَ تاسرس جذیذ آرام تط ذٌ چ ىَ ” تاسرس قثلی ت ضوا
عادت کزد ت دَ” تاسرس جذیذ تعذ اس گذرا ذًى یک ساعت در کلاس هی ف وْذ ” ک هعلن اّ ضغل هقذسی دار ذً”
د تٍ ىَ اًظن هذرس ت تچ اّ هی گ یَذ ک در چطوص گًا ک ذٌٌ تچ اّ اسوص را گذاضت ا ذً “ت یَ ىَ” یع یٌ
آتگ ضَت چ ىَ در آتگ ضَت نّ حثاب اّیی هثل چطن درست هی ض دَ. )در سًخ ا گًلیسی اسوص سیه سهی یٌ
است چ ىَ ر یٍ سیه سهی یٌ نّ چطن دارد( اسن ت یَ ىَ گا یّ اس ستاى هذیز نّ هی پزد.
پذر هادر اّ نّ عجیه یًست ذٌ. در تعطیلات پذری ت هادری هی گ یَذ “ایی فکز ا ثً دَ ای کٌ آخزیی تاری
ک ا ت اَ سًت است در س ذًگیص تصویوی تگیزد قٍت اسد اٍجص ت دَ است.” تعذ اس زّ دع اَ هادر یًک لَا ک چَ لَ ت پذرش هی گ یَذ ” ک تایذ ت حزف هادرش گ شَ هی کزد “ُ هادرتشرگ یًکلا ک چَ لَ چاق است ه زْتاى ت ت صَی اّی تزتیتی تزای خزیذ اسثاب تاسی ت صَی اّی ت ذْاضتی تزای غذا دادى ت تچ کاری ذًارد.
پایاى داستاى اّ غافلگیزک ذٌٌ است. قٍتی پسزی ا گًلیسی ت هذرس هی آیذ تا فزا سً یَ یاد تگیزد تچ اّ فحص
فزا سً یَ یادش هی د ذٌّ “پذر هادر جزج ت ایی تًیج رسیذ ذً ک ا زّ چ را ک تایذ اس ستاى فزا سً یَ یاد
گزفت .ِ چ ىَ دیگز ا را ت هذرس ها فًزستاد ذً”
اگز ک دَکیذ خ اَ ذًى هجو عَ را اس دست ذً یّذ، تخطی اس خاطزات خ تَتاى خ اَ ذّضذ. اگز ک دَک داریذ، ت اْ خ تَی است. نّ ک دَکتاى لذت هی تزد نّ خ دَتاى. اگز ک دَک ذًاریذ نّ خجالت کًطیذ. ا لٍیی خ اَ ذًٌگاى کتاب
اهز سٍ هادرتشرگ پذرتشرگ ذٌ سٌَّ اس خ اَ ذًى کتاب لذت هی تز ذً. ” یًک لَا ک چَ لَ کتاتی است تزای ک دَکاى
فّت سال تا فّتاد فٍّت سال “ِ . الثت خ اَ ذًٌگاى تالای فّتاد فٍّت سال نّ هطکلی خً اَ ذٌّ داضت.

۴ دیدگاه »

  1. بله.سری داستان های دوست داشتنی و همیشه دوست داشتنی بود. چند جلد برای دختری ۹ ساله خریدم و برای خودم. هردو لذت بردیم. با سپاس از شما برای معرفی عالی تان.

  2. منم کتاباشو خودندم واقعا عالین. مثل نوشتن خاطره اما عبرت آموز بدون نتیجه گیری انتهایی که یکی از محسنات این کتابهاست…

  3. سلام من هم کتابهاش رو خوندم و باید بگم مجموعه کتابهای نیکولا کوچولو بیش از این که به درد بچه ها بخوره به درد والدین اونها می خوره.چرا که اکثر مردم کودکی خود رو در زمانی که خود تبدیل به پدر و مادر شدن فراموش می کنن و این مجموعه واقعا تلنگر بجا و خوبیه.تلنگری بجا برای یاداوری اینکه بچه ها گاه چقدر ساده و یا گاه چقدر پیچیده فکر می کنن.اینکه اونها کودکانه فکر می کنن و با دنیای ما بزرگترها چقدر فاصله دارند.

  4. درود بر شما… سپاس از دقت نظرتون و نگاهتون.

دیدگاه خود را بیان کنید.